Urinary Incontinence : Sintomas, Sanhi

Buod

Isang laganap na kondisyon ang urinary incontinence o ang imboluntaryong pagtagas ng ihi. Sa kondisyong ito, hindi magawang kontrolin ng isang tao ang kanyang bladder o pantog. Ayon sa datos, 33 milyong tao ang may masyadong aktibong pantog at nagpapakita ng mga sintomas ng urinary incontinence.

Ang pinaka-pangunahing sintomas ng urinary incontinence ay ang pagtagas ng ihi o hindi mapigilang pag-ihi sa mga sitwasyong hindi naman nangangailangang umihi. Kasama na sa mga pagkakataong ito ang pag-ubo, pagbahing, pagtawa, pagbubuhat ng mabigat, at marami pang iba. Isa rin sa mga sintomas nito ay ang hindi sinasadyang pag-ihi sa kama habang natutulog. Maaari ring masabing may urinary incontinence ang isang tao kapag masyadong napapadalas ang kanyang pag-ihi sa loob ng isang araw.

Ang urinary incontinence ay mayroong iba’t ibang sanhi. Ang iba ay maaaring makaranas ng panandaliang urinary incontinence kapag uminom ng alak, kape, at mga soft drink. Bukod sa mga ito, maaari ring magdulot ng panandaliang urinary incontinence ang mga matatamis, maaasim, at maaanghang na pagkain.

Humihina rin ang kakayahan na kontrolin ang pantog habang ang isang tao ay tumatanda na. Kabilang din sa mga sanhi ng urinary incontinence ay ang pagkakaroon ng urinary tract infection (UTI), pagtitibi, pagbubuntis, nakaraang operasyon, pagkakaroon ng ibang karamdaman, at pag-inom ng ilang uri ng mga gamot.

Ang paglunas sa urinary incontinence ay batay sa sanhi, uri, at tindi ng kondisyon. Kung ang sanhi lamang nito ay ang pag-inom o pagkain ng mga nakakaihing inumin at pagkain, iminumungkahi na bawasan ang pagkonsumo nito. Kung ang urinary incontinence naman ay dulot ng katandaan at iba pang pangmatagalang kondisyon, ang pasyente ay maaaring isailalim sa bladder training at resetahan ng mga gamot.

Kasaysayan
Mga Uri
Mga Sanhi
Mga Sintomas
Mga Salik sa Panganib
Mga Komplikasyon ng Urinary Incontinence
Pag-Iwas
Sanggunian

Kasaysayan

Noon pa man ay nakararanas na ng urinary incontinence ang mga sinaunang tao. Subalit, may mga paraan sila upang mapangasiwaan ang imboluntaryo nilang pag-ihi.

Ayon sa mga tala, ilan sa mga kauna-unahang incontinence device ay nagsimula sa sinaunang Ehipto. Bandang 1500, isang aparato ang naimbento upang matulungan ang mga taong may urinary incontinence. Ang aparatong ito ay isang maliit na bag na nakakabit sa isang sinturon. Ito ay maaaring suotin o bitbitin ng pasyente kung saan man siya mapupunta at maaaring gamitin bilang ihian kung sakaling walang palikuran sa lugar. Sa mga sumunod na siglo, ang aparatong ito ay lalong napabuti ng ilang imbentor upang maging mas komportable ang mga gumagamit nito.

Pagsapit naman ng taong 1800, ang mga taga-Europa ay gumawa ng absorbent pad gamit ang mga dahoon ng milkweed at mga balat ng hayop. Sa pamamagitan nito, hindi mababasa ng ihi ang kasuotan ng pasyente.

Nagsimula ang paggamit ng malalambo na tela bilang absorbent pad noong mga 1900. Ang kadalasang gumagamit nito ay mga sanggol, kababaihan, at matatanda. Bagama’t mas kompartable na ang mga ginagamit na materyales para sa absorbent pad, kailangan itong labhan pagkatapos gamitin upang magamit ulit. Pero pagsapit ng kalagitnaan ng 1900, naimbento na ang mga disposable na uri upang itatapon na lamang ito pagkatapos magamit.

Mga Uri

Ang urinary incontinence ay mayroong iba’t ibang uri na nababatay sa mga sintomas o sanhi nito. Kabilang sa mga uri ng urinary incontinence ay ang mga sumusunod:

Stress incontinence. Sa stress continence, ang pasyente ay napapaihi kapag nabibigyan niya ng stress o pressure ang kanyang pantog. Maging ang simpleng pag-ubo, pagbahing, at pagtawa ay nagti-trigger upang ang pasyente ay mapaihi.
Urge incontinence. Sa uring ito, ang pasyente ay nakararamdam ng biglaang kagustuhan na umihi at kadalasang naiihi na siya bago pa man marating ng pasyente ang banyo.
Overflow incontinence. Ang overflow incontinence ay ang kawalan ng kakayahan ng pasyente na ilabas ang lahat ng kanyang ihi sa tuwing siya ay iihi. Subalit, ang natitirang ihi sa pantog ay unti-unting tumatagas sa oras na hindi kailangang umihi ng pasyente.
Total incontinence. Sa uring ito, ang pantog ay walang kakayahan upang maipon muna ang ihi. Dahil dito, ang pasyente ay nakararanas ng tuluy-tuloy na pag-ihi.
Functional incontinence. Sa functional incontinence, alam ng pasyente na kailangan niyang pumunta ng banyo upang makaihi. Subalit, ang pasyente ay mayroong problema sa pagkilos kaya naman napapaihi na siya bago pa man makarating ng banyo.
Mixed incontinence. Ito ay ang pagkakaroon ng higit sa isang uri ng urinary incontinence.

Mga Sanhi

Image Source: newsnetwork.mayoclinic.org

Iba’t iba ang maaaring sanhi ng urinary incontinence. Ang ibang tao ay maaaring makaranas lamang ng panandaliang urinary incontinence kung sila ay may nainom o nakain na nagdudulot ng madalas na pag-ihi. Samantalang ang iba naman ay palagiang nakararanas ng urinary incontinence dahil sa kanilang pangmatagalang kondisyon. Upang mas maintindihan ang urinary incontinence, narito ang iba’t ibang mga sanhi nito:

Pag-inom ng alak, kape, at mga soft drink. Ang mga inuming ito ay may mga sangkap na nakapagpapadalas ng pag-ihi. Kung palaging umiinom ng mga ito, hindi malayong mapadalas din ang pag-ihi sa banyo.
Pagkain ng matatamis, maaasim, at maaanghang na pagkain. Ang mga ganitong uri ng pagkain ay nagdudulot ng madalas na pagkauhaw. Dahil dito, ang mga kidney o bato ay gagawa ng mas maraming ihi kaya naman nakararanas ng madalas na pag-ihi ang isang tao
Pagtanda at menopause. Habang ang isang tao ay tumatanda, ang mga kalamnan ng pantog ay humihina. Para naman sa mga kababaihang menopausal (hindi na nagkakaroon ng regla), humihina ang mga kalamnan ng pantog dahil bumababa ang dami ng estrogen hormone.
Urinary tract infection (UTI). Kung ang isang tao ay may UTI, maaaring makaranas ng urinary incontinence sapagkat ang pantog ay namamaga. Dahil dito, naaapektuhan ang kakayahan ng pantog na mag-ipon ng ihi.
Pagtitibi. Kapag ang isang tao ay nagtitibi o hindi makadumi, ang tumbong ay nananatiling puno at nagdudulot ng pressure sa kalapit na bahagi nito, ang pantog. Dahil sa dagdag na pressure sa pantog, ang isang taong nagtitibi ay napapadalas ang pag-ihi.
Pagbubuntis. Sa isang babaeng nagbubuntis, mapapansin na madalas din ang pagbisita niya sa banyo upang umihi. Ito ay dahil sa nadadagdagan ng pressure ang pantog habang lumalaki ang bata sa sinapupunan.
Nakaraang operasyon. Kung ang isang tao ay sumailalim noon sa isang operasyon sa kanyang reproductive system, maaaring maapektuhan ang mga nakapaligid na kalamnan ng urinary tract at magresulta sa urinary incontinence.
Pagkakaroon ng ibang karamdaman. Maaari ring magdulot ng urinary incontinence kung ang isang tao ay may ibang karamdaman gaya ng diabetes, prostate cancer, Parkinson’s disease, at Ang mga pasyenteng may ganitong kondisyon ay kadalasang mahina na ang kontrol sa kanilang mga pantog.
Pag-inom ng ilang uri ng mga gamot. Ang ilang uri ng mga gamot ay maaaring magdulot ng side effect na gaya ng madalas na pag-ihi. Ilan lamang sa mga gamot na nakapagdudulot ng madalas na pag-ihi ay mga gamot para sa puso at altapresyon, sedative, at muscle relaxant.

Mga Sintomas

Bagama’t ang urinary continence ay may iba’t ibang uri at sanhi, halos magkakatulad lamang ang kanilang mga sintomas. Ito ay ang mga sumusunod:

Hindi mapigilang pag-ihi sa tuwing nagkakaroon ng kahit kaunting pressure ang pantog
Hindi sinasadyang pag-ihi sa kama habang natutulog
Aksidenteng napapaihi na sa saluwal bago pa man makarating ng banyo
Higit pa sa 6 o 8 beses kung umihi sa loob ng isang araw

Kung maraming uminom ng tubig o kung mahilig kumain ng masasabaw na pagkain, maaaring makaranas ng ilan sa mga nabanggit na sintomas. Subalit, ito ay hindi dapat ikabahala. Normal lamang na umihi nang marami at madalas kung marami rin ang ipinapasok na tubig sa katawan.

Mga Salik sa Panganib

Ang lahat ng tao ay maaaring makaranas ng urinary incontinence. Subalit, mas tataas ang posibilidad na magkaroon ng kondisyon na ito dahil sa mga sumusunod na salik:

Pagiging matanda. Habang tumatanda, ang bawat bahagi ng katawan ay nakararanas ng pagbabago. Ang mga kalamnan ng pantog ay maaaring humina at bumaba ang kakayahan nito na makapag-ipon ng maraming ihi. Dahil dito, kakaunti na lamang na ihi ang naiipon ng pantog at nagreresulta ito sa maagang paglabas at pagtagas ng ihi.
Pagiging babae. Kumpara sa mga kalalakihan, mas maraming nararanasang pagbabago sa katawan ang mga kababaihan lalo na kapag sila ay nagbuntis o kaya naman ay sumapit sa yugto ng Bukod dito, mas maikli rin ang urinary tract ng mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan kaya mas madalas din ang kanilang pag-ihi.
Kasaysayang ng urinary incontinence sa pamilya. Ang ilang uri ng urinary incontinence na gaya ng urge incontinence ay maaaring mamamana. Kung mayroong mahinang pantog ang mga magulang, maaaring mamana rin ito ng mga anak.
Pagkakaroon ng labis na timbang. Ang labis na timbang sa katawan ay nagdudulot ng sobrang pressure sa pantog kaya naman ang mga may matatabang pangangatawan ay madalas ang pag-ihi.
Paninigarilyo. Ang mga nakalalasong sangkap ng sigarilyo ay nakaaapekto sa kalusugan ng pantog. Maaaring humina ang kakayahan ng pantog na ipunin nang matagal ang ihi sa katawan.
Pagkakaroon ng mga neurological disorder. Ang mga neurological disorder gaya ng Parkinson’s disease, stroke, at iba pa ay maaaring makaapekto sa ugnayan ng utak at pantog. Dahil may problema ang mga nerve ng katawan, hindi makapagbigay ng wastong senyales ang utak sa pantog kung kalian nito dapat ilabas ang ihi sa katawan.

Mga Komplikasyon ng Urinary Incontinence

Kung ang urinary incontinence ay ipagsasawalang-bahala, maaaring magkaroon ng mga sumusunod na komplikasyon:

Pagkakaroon ng mga pantal malapit sa ari
Pagkakaroon ng impeksyon at mga sugat malapit sa ari
Madalas na pagkakaroon ng UTI

Bukod sa mga nabanggit, maaari ring makaapekto ang urinary incontinence sa mga pang-araw-araw na buhay.

Pag-Iwas

Image Source: www.health.harvard.edu

Upang ma-iwasan ang pagkakaroon ng urinary incontinence, iminumungkahi na gawin ang mga sumusunod:

Panatilihin ang wastong timbang upang hindi madagdagan ng pressure ang pantog.
Bawasan ang pag-inom ng alak, kape, at mga soft drink.
Bawasan ang pagkain ng matatamis, maaasim, at maaanghang na pagkain.
Kumain ng prutas at gulay na mayaman sa fiber upang maiwasan ang pagtitibi.
Huwag manigarilyo upang mapanatiling malusog ang iba’t ibang bahagi ng katawan.

Urinary Incontinence

Buod

Mga Nilalaman