Kanser sa Tiyan (Stomach Cancer) : Sintomas, Sanhi

Mga Nilalaman

Buod
Kasaysayan
Mga Uri
Mga Sanhi
Mga Sintomas
Mga Salik sa Panganib
Pag-Iwas

Buod

Ang kanser sa tiyan (stomach cancer) ay ang pamumuo ng mga cancer cell sa loob na lining ng tiyan. Sa paglipas ng panahon, ang mga cancer cell na ito ay unti-unting lumalaki at nagiging tumor. Kapag naapektuhan ng sakit na ito, ang pasyente ay maaaring makaranas ng impatso, pakiramdam na laging busog, heartburn, pagduduwal, at pagkawala ng gana sa pagkain. Sa paglaki at pagdami ng mga tumor, maaari ring makaranas ng matinding pagkapagod, pananakit ng tiyan, pagsusuka, pagbaba ng timbang, pagdumi ng may kasamang dugo, hirap sa paglunok, paninilaw ng mga mata at balat, pamamaga ng tiyan, pagtitibi, at pagtatae.

Iba’t iba ang mga sanhi ng kanser sa tiyan. Maaaring ito ay dulot ng paninigarilyo, pagkakaroon ng labis na timbang, madalas na pagkain ng mga pagkaing may mga preserbatibo, pagkakaroon ng impeksyon na bunga ng H. pylori bacteria o Epstein-Barr virus, pagkakaroon ng mga problemadong gene, pagkakalantad sa asbestos, at marami pang iba.

Upang matanggal ang mga tumor sa tiyan, ang pasyente ay kailangang sumailalim sa operasyon. Maaari ring lunasan ang kanser sa tiyan sa pamamagitan ng radiation therapy at chemotherapy. Bukod sa mga pamamaraang nabanggit, maaari ring resetahan ang pasyente ng mga gamot upang mapatay ang mga cancer cell.

Kasaysayan

Ang kanser sa tiyan o stomach cancer ay ang pang-apat sa mga pinaka-karaniwang uri ng kanser sa buong mundo. Noong 1984, dalawang Australiyanong siyentipiko, Dr. Barry Marshall at Dr. Robin Warren, ang nakatuklas ng H. pylori bacteria sa mga pasyenteg may gastritis. Ang gastritis ay ang pamamaga ng protective lining ng tiyan. Dahil sa pagkakatuklas ng bacteria na ito, naisip ng mga siyentipiko na ang bacteria na ito ang totoong sanhi ng mga sakit gaya ng gastritis at ulcer, at hindi psychological stress lamang.

Bagama’t may mga ilang doktor ang hindi sumangayon sa pagkakatuklas nila Dr. Marshall at Dr. Warren, ito ang nagsilbing hudyat upang magsagawa ng mga pag-aaral upang malaman ang pagkaka-ugnay ng H. plyori bacteria sa kanser sa tiyan. Sinuportahan ng National Cancer Institute ang isang pag-aaral na naglalahad na ang mga taong nagkaroon ng impeksyon mula sa H. pylori bacteria ay mas mataas ang posibilidad na ma-diagnose ng stomach cancer. Ayon din sa ibang mga pag-aaral, 90% ng mga kaso ng kanser sa tiyan ay dulot ng H. pylori bacteria.

Dahil sa mga pagkakatuklas na ito, ang mga doktor at siyentipiko ay mas naging malawak ang pananaw tungkol sa iba’t ibang maaaring sanhi ng kanser. At ito ay nagresulta sa patuloy na pananaliksik at paggawa ng iba’t ibang mga lunas para rito.

Mga Uri

Ang kanser sa tiyan o stomach cancer ay mayroong iba’t ibang mga uri. Ito ay nababatay sa bahagi ng tiyan na naaapektuhan nito. Kabilang sa mga uri ng kanser sa tiyan ay ang mga sumusunod:

Adenocarcinoma of the stomach. Ito ang pinakalaganap na uri ng kanser sa tiyan. Sa uring ito, nagkakaroon ng mga cancer cell ang pinakaloob na lining ng tiyan o Ang adenocarcinoma ay maaari ring maapektuhan ang mga iba pang bahagi ng katawan, hindi lamang ang tiyan.
Gastric lymphoma. Ang gastric lymphoma ay isang napakadalang na uri ng kanser sa tiyan. Ayon sa datos, sa lahat ng uri ng kanser sa tiyan, 4% lamang nito ay gastric lymphoma. Sa uring ito, sinisira ng mga cancer cell ang mga tisyu ng immune system ng tiyan.
Gastrointestinal stromal tumor (GIST). Tulad ng gastric lymphoma, ang GIST ay isang napakadalang na uri ng kanser sa tiyan. Sa uring ito, namumuo ang mga cancer cell sa smooth muscle tissue ng tiyan na tinatawag na
Carcinoid tumor. Sa lahat ng uri ng kanser sa tiyan, 3% lamang nito ay carcinoid tumor. Sa uring ito, ang mga naaapektuhang bahagi ay ang mga tagagawa ng mga hormone sa tiyan. Kadalasan, hindi ito kumakalat sa ibang mga bahagi ng katawan.

Mga Sanhi

Image Source: www.thehealthy.com

Maraming sanhi ng kanser sa tiyan. Maaaring ito ay dulot ng impeksyon, pagkamana ng mga problemadong gene, at hindi pagkakaroon ng malusog na pamumuhay. Upang mas maunawaan ang kondisyon na ito, alamin ang iba’t ibang sanhi nito:

Impeksyon. Maaaring magkaroon ng kanser sa tiyan kung ang sistemang panunaw ng katawan ay nagtamo ng impeksyon. Ayon sa datos, 90% ng kanser sa tiyan ay dulot ng pylori bacteria. Bukod sa bacteria, maaari ring magdulot ng kanser sa tiyan ang Epstein-Barr virus.
Pagkamana ng mga problemadong gene. Maaari ring magkaroon ng kanser sa tiyan kung ang isang tao ay nakamana ng mga problemadong gene ng kanyang mga magulang. Kapag ang mga gene ng katawan ay may problema, maaaring magdulot ito ng iba’t ibang kondisyon gaya ng kanser.
Paninigarilyo. Ang paninigarilyo ay hindi lamang nagdudulot ng mga sakit sa baga. Dahil marami itong mga nakalalasong sangkap, maaari rin nitong maapektuhan ang tiyan at magresulta sa kanser.
Pagkakaroon ng labis na timbang. Ang pagkakaroon ng mga sobrang taba sa katawan ay maaaring magdulot ng pamamaga sa tiyan. Kapag ito ay hindi nalunasan, maaaring magresulta ito bilang kanser sa tiyan.
Madalas na pagkain ng mga pinreserbang pagkain. Ang mga pinausukang pagkain, binurong pagkain, at pagkaing maaalat ay maaaring magdulot ng kanser sa tiyan. Kadalasan, ang mga pinreserbang pagkain ay may mga sangkap na nitrate at nitrite na kilala bilang mga cancerous agent.
Pagkakalantad sa asbestos. Gaya ng ibang mga pagkaing may preserbatibo, ang asbestos ay kilala bilang isang cancerous agent. Ang asbestos ay ginagamit noon sa paggawa ng mga gusali at iba pang istruktura. Subalit, ito ay ipinagbawal na.

Mga Sintomas

Image Source: www.quickanddirtytips.com

Sa maagang yugto o stage ng kanser sa tiyan, ang pasyente ay maaaring makaranas ng mga sumusunod na sintomas:

Pagkakaroon ng impasto
Pagkiramdam na laging busog
Pagkakaroon ng heartburn
Pagduduwal
Pagkawala ng gana sa pagkain

Subalit, kung ang kanser sa tiyan ay lumalala na, maaaring makaranas na ng mga sumusunod na sintomas ang pasyente:

Matinding pagkapagod
Pananakit ng tiyan
Pagsusuka
Pagbaba ng timbang
Pagdumi ng may kasamang dugo
Hirap sa paglunok
Paninilaw ng mga mata at balat
Pamamaga ng tiyan
Pagtitibi o pagtatae

Ang mga sintomas na nabanggit ay halos natutulad sa iba’t ibang uri ng sakit sa tiyan. Matutukoy lamang itong kanser sa tiyan kung ang pasyente ay isasailalim sa mga laboratory test gaya ng CT scan, barium swallow X-ray imaging, at isang pamamaraan na tinatawag na upper endoscopy.

Mga Salik sa Panganib

Image Source: unsplash.com

Ang kahit na sinuman ay maaaring magkaroon ng kanser sa tiyan. Subalit, maaaring tumaas ang posibilidad na magkaroon nito ng dahil sa mga sumusunod na salik:

Edad. Kung ang edad ay nasa 50-anyos pataas, mas mataas ang posibilidad na magkaroon ng kanser sa tiyan. Ayon sa American Cancer Society, 60% ng may kanser sa tiyan ay mga matatanda.
Kasarian. Ayon sa datos, mas maraming kalalakihan ang mayroong kanser sa tiyan kaysa sa mga kababaihan.
Pagkamana ng mga problemadong gene. Maaaring tumaas din ang posibilidad na magkaroon ng kanser sa tiyan kung may kasaysayan nito sa inyong pamilya. Maaaring mamana ng mga anak ang mga problemadong gene ng kanilang mga magulang.
Naunang operasyon sa tiyan. Kung ang isang tao ay naoperahan noon sa tiyan, maaaring magkaroon ng komplikasyon at magresulta ito sa kanser.
Pagkakaroon ng blood type A. Ayon sa pag-aaral, ang mga taong may blood type A ay mas madaling magkaroon ng impeksyon dulot ng pylori bacteria. Dahil dito, tumataas din ang posibilidad na magkaroon ng kanser sa tiyan.
Labis na paninigarilyo. Ang sigarilyo ay naglalaman ng napakaraming mga cancerous agent gaya ng nikotina. Kung matagal nang naninigarilyo, maaaring magkaroon ng kanser sa tiyan.
Pagtratrabaho sa minahan. Kung nagtratrabaho sa mga minahan, maaaring makalanghap ng mga pulbos o kemikal na nakasasama sa katawan. Kung palagiang nalalantad sa mga ganitong sitwasyon, maaaring magdulot ito ng kanser sa tiyan.
Pagkakaroon ng iba’t ibang sakit sa tiyan. Ang iba’t ibang sakit sa tiyan gaya ng peptic stomach ulcer, gastritis, intestinal metaplasia, at iba pa ay maaaring magdulot ng kanser sa tiyan lalo na kung ang mga sakit na ito ay napababayaan at hindi nagagamot.

Pag-Iwas

Image Source: unsplash.com

Upang bumaba ang posibilidad na magkaroon ng kanser sa tiyan o stomach cancer, iminumungkahing gawin ang mga sumusunod na pag-iingat:

Kumain ng balanse at masusustansiyang pagkain. At bukod dito, ang pagbawas ng pagkain ng mga matatabang at pinreserbang pagkain ay nakatutulong din sa pag-iwas ng kanser sa tiyan.
Mag-ehersisyo araw-araw upang mailabas ang anumang toxin o lason sa katawan.
Panatalihin ang tamang timbang upang hindi magkaroon ng anumang sakit.
Huwag manigarilyo. Ang paninigarilyo ay isa sa mga pangunahing sanhi ng iba’t ibang uri ng kanser.

Maaaring gumaling sa kanser sa tiyan lalo na kung matutukoy ito nang maaga. Kung may nararamdamang kakaibang sintomas, agad na magpakonsulta sa doktor upang ito ay malapatan ng karampatang lunas.

References:

Kanser sa Tiyan (Stomach Cancer)