Kanser sa Thyroid : Sintomas, Sanhi

Mga Nilalaman

Buod
Kasaysayan
Mga Uri
Mga Sanhi
Mga Sintomas
Mga Salik sa Panganib
Mga Komplikasyon
Pag-Iwas
Sanggunian

Buod

Ang thyroid ay isang napakahalagang bahagi ng katawan na matatagpuan sa leeg. Gumagawa ito ng thyroid hormone na ginagamit ng katawan para sa metabolismo at para sa pagpapanatili ng maayos na temperatura ng katawan. Ginagamit din ito para sa maayos na paggana ng puso, digestive system, utak, maging sa pagpapanatiling maayos ng mga buto.

Subalit, ang thyroid ay maaari ring magkaroon ng iba’t ibang uri ng kanser. Nangyayari ito kapag ang mga malulusog na selula nito ay nahigitan ng mga abnormal at mapamuksang selula ng kanser. Bagama’t ang kanser na ito ay maaaring umapekto sa lahat ng tao, bata man o matanda, ito ay mas umaapekto sa mga kababaihan. Sa katunayan, sa Estados Unidos lamang ay may naitalang 42,470 na mga kaso ng thyroid cancer sa mga kababaihan noong 2017. Samantala, may 14,400 lamang ng kasong ito ang naitala sa mga kalalakihan sa nasabing bansa at taon.

Sa ngayon ay hindi pa matiyak kung ano ang tunay na sanhi ng kanser sa thyroid. Subalit, tukoy ang mga salik na nagpapataas sa panganib ng pagkakaroon nito, katulad ng abnormal na mga gene at pagkalantad sa radiation.

Ang ilan sa mga sintomas nito ay ang pamamaga at pananakit ng lalamunan, pagkakaroon ng bukol sa leeg, pagbabago ng boses, maging ang hirap sa paglunok. Mapapansin din ang pamamaga ng mga kulani sa leeg.

Sa pag-uumpisa ng kanser sa thyroid, maaari itong lunasan sa pamamagitan ng operasyon o pagtitistis kung saan ay inaalis ang tumor. Sa late stage nito, ginagamitan ng mga pamamaraang radiation therapy at chemotherapy ang pasyente upang paliitin ang bukol at ma-iwasan ang pagkalat nito.

Kasaysayan

Mula pa noong mga sinaunang panahon ay kilala na ang iba’t ibang uri ng sakit at kondisyon na umaapekto sa thyroid at sa ibang mga bahagi ng sistemang endokrina. Subalit, ang kanser sa bahaging ito ng katawan ay lalo lamang binigyang pansin noong ika-20 na siglo. Noong 1948 ay inilarawan ni Dr. Saul Hertz ang kauna-unahang targeted cancer therapy na maaari ring gamitin sa paglunas sa thyroid cancer.

Noon namang 1951 ay binigyang pansin din ang pagkakaroon ng thyroid cancer sa mga batang pasyente na sumailalim sa radiation therapy para sa mga kondisyong umaapekto sa ulo o leeg. Samantala, noon namang 1959 ay natiyak na ang medullary thryoid cancer ay isang bukod na uri ng kanser.

Batay sa mga pag-aaral, lalo pang dumarami sa panahon natin ngayon ang bilang ng mga nagkakaroon ng sakit na thyroid cancer, lalo na sa mga kababaihan. Subalit, kasabay nito ay ang paglago naman ng mga mabibisang pamamaraan sa paglunas, maging sa pagpigil ng pagkalat ng thyroid cancer sa katawan.

Alamin natin, anu-ano naman ang iba’t ibang uri ng kanser na maaaring umapekto sa thyroid?

Mga Uri

Ang kanser sa thyroid ay may limang pangunahing uri. Ang mga ito ay ang sumusunod:

Papillary thyroid cancer. Ang kanser na ito ay nagsisimula sa mga follicular cell at karaniwang mabagal ang pag-usbong. Ito ay ang pinaka-karaniwan sa lahat ng uri ng kanser sa Kapag malala na, ang mga selula ng kanser na ito ay maaaring kumalat sa mga kulani. Maaari itong lunasan.
Follicular thyroid cancer. Bagaman’t ang kanser na ito ay hindi kasing karaniwan ng papillary thyroid cancer, ito ay mayroong mga katulad na katangian. Ang mga selula nto ay tumutubo rin sa follicular cell at may mabagal din na paglaki. Subalit, hindi kagaya ng papillary thyroid cancer, ito ay bihira lamang na kumalat sa mga kulani. Ang uri na ito ng kanser sa thyroid ay pumapangalawa sa pinaka-karaniwang uri ng kanser na maaaring umapekto sa bahaging ito ng katawan. Maari rin itong lunasan.
Hurthle cell cancer. Ang kanser na ito ay kilala rin bilang Hurthle cell carcinoma. Ito ay isang uri ng kanser na tumutubo mula sa isang uri ng follicular na selula. Sa lahat ng uri ng ganitong uri ng kanser, ang Hurthle cell cancer ay may mas mataas na panganib na kumalat sa mga kulani.
Medullary thyroid cancer (MTC). Ang kanser na ito ay tumutubo mula sa mga C cells at karaniwang bunga ng mga namamanang kondisyon na katulad ng multiple endocrine neoplasia type 2 (MEN2). Maaaring mapigilan ang paglaki ng kanser na ito kapag maagang natagpuan.
Anaplastic thyroid cancer. Ang ganitong uri ng kanser sa thyroid ay bihira lamang. Subalit, mabilis itong lumago at lubhang mahirap gamutin.

Anu-ano naman ang mga sanhi ng kanser sa thyroid? Papaano ba nagkakaroon ang tao ng kondisyong ito?

Mga Sanhi

Image Source: www.freepik.com

Hanggang sa ngayon ay wala pang malinaw na dahilan kung bakit nagkakaroon ng kanser sa thyroid ang ilang tao. Subalit, ipinalalagay na ang mga sumusunod ay nagpapataas sa posibilidad ng pagkakaroon nito:

Mga Inherited genetic syndrome. May mga namamanang gene na maaaring makuha mula sa magulang na maaaring magpataas ng posibilidad na magkaroon ng sakit na ito. Ang dalawa sa bawat sampu na kaso ng medullary thyroid cancer ay bunga ng ganitong kondisyon.
Kakulangan ng iodine. Ayon sa mga dalubhasa, kapag ang tao ay kinukulangan ng iodine sa katawan, maaari siyang magkaroon ng iba’t ibang uri ng kondisyon sa thyroid. Kabilang na rito ang kanser.
Pagkalantad sa radiation. Ang radiation ay pumipinsala sa mga selula at madali itong pumasok sa thyroid. Kaya, kapag nalantad sa mataas na antas ng radiation ang isang tao, maaaring mamuo ang tumor sa thyroid.

Papaano naman malalaman kung ang isang tao ay mayroong kanser sa thyroid? Anu-ano ang mga palatandaan o mga sintomas ng sakit na ito?

Mga Sintomas

Image Source: www.health.com

Ang mga kaso ng kanser sa thyroid na nagsisimula pa lang ay karaniwang walang ipinakikitang mga sintomas. Sa paglala naman nito ay mapapansin ang mga sumusunod:

Pagkakaroon ng bukol na maaaring makapa sa ilalim ng balat ng leeg
Pananakit ng leeg at lalamunan
Hirap sa paglunok
Pagkakaroon ng pagbabago sa boses at madalas na pamamalat nito
Pagkakaroon ng pamamaga ng mga kulani sa leeg

Kapag napansin ang mga sintomas na ito, magpatingin kaagad sa manggagamot. Tanging sila lamang ang makakaalam kung anong uring kondisyon ang dinaranas ng isang pasyente.

Lahat ba ng mga tao ay maaaring magkaroon ng thyroid cancer? Anu-ano ang mga salik na nagpapataas sa panganib ng pagkakaroon nito?

Mga Salik sa Panganib

Napatataas ng mga sumusunod na salik ang pagkakaroon ng kanser sa thyroid:

Kasarian. Batay sa mga pag-aaral, ang thyroid cancer ay higit na umaapekto sa mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan.
Pagkalantad sa radiation. Ang mataas na antas ng radiation ay maaaring magdulot ng thyroid cancer. Ang mga halimbawa nito ay ang mga radiation na ginagamit sa pagpapagamot sa mga kondisyon sa leeg at ulo, maging ang radiation na bunga ng pagsabog ng nuclear na pampasabog. Maging ang madalas na pagpapasuri sa pamamagitan ng X-ray machine ay maaaring magpataas ng panganib na pagkakaroon ng thyroid cancer.
Ilang uri ng mga namamanang kondisyon. Mayroong mga namamanang kondisyon na nagdudulot ng thyroid cancer. Ang ilan sa mga ito ay ang familial medullary thyroid cancer at ang multiple endocrine neoplasia.

Anu-ano naman ang mga komplikasyon na maaaring idulot ng sakit na ito?

Mga Komplikasyon

Ang ilan sa mga komplikasyon na posibleng ibunga ng sakit na ito ay ang mga sumusunod:

Pagkapinsala ng voice box at pamamalat ng boses pagkatapos ng operasyon
Pagbagsak ng antas ng calcium sa katawan bunga ng hindi inaasahang pagkakatanggal ng parathyroid sa panahon ng operasyon
Pagkalat ng kanser sa mga buto, sa mga baga, maging sa iba pang bahagi ng katawan

Maaari bang iwasan ang thyroid cancer? Anu-ano ang mga hakbang na maaaring gawin upang maalagaan ang thyroid laban sa kanser?

Pag-Iwas

Image Source: www.freepik.com

Ayon sa mga dalubhasa, hindi pa malaman kung ano ang tiyak na dahilan ng pagkakaroon ng thyroid cancer sa karamihan ng mga kaso nito. Kaya, wala ring tiyak na paraan upang maka-iwas sa sakit na ito, lalo na sa mga taong may mas mataas na panganib na magkaroon nito.

Subalit, maaaring gawin ang mga sumusunod na hakbang para bahagyang mapababa ang panganib sa pagkakaroon ng thyroid cancer:

Pagsasailalim sa operasyon, lalo na sa mga taong may namamang gene mutation
Pag-inom ng potassium iodide, lalo na para sa mga taong naghahanapbuhay o kaya ay nakatira sa loob ng may 10 kilometro malapit sa nuclear plant
Pag-iwas sa mga lugar na may matataas na antas ng anumang uri ng radiation

Kanser sa Thyroid