Gamot at Lunas
Gaya ng nabanggit noong una, ang Alzheimer’s disease ay hindi lubusang nagagamot. Pero ang mga sumusunod na mga medikasyon at therapy ay puwedeng magpabagal ng mga sintomas ng sakit na ito.
- Pag-inom ng medikasyon. May iba’t ibang uri ng medikasyon na ibinibigay sa taong may Alzheimer’s disease. Kabilang dito ang mga acetylcholinesterase inhibitor, memantine, at BPSD meds.
- Acetylcholinesterase inhibitors (AChE). Ang mga acetylcholinesterase inhibitors o AChE ay nakatutulong sa pagpapataas ng dami ng acetylcholine sa utak. Ang acetylcholine ay mahalagang kemikal sa utak sapagkat pinapaigting nito ang pakikipag-ugnayan sa isa’t isa ng mga nerve cell. Dahil dito, nababawasan ang posibilidad na mabigo ang utak pagdating sa pagbigay ng mga senyales sa iba’t ibang mga bahagi ng katawan. Ilan sa mga kadalasang nireresetang mga AChE inhibitor ay ang donepezil, galantamine, at rivastigmine. Ang mga gamot na ito ay mabisa lamang para sa mga mayroong kaso ng Alzheimer’s disease na hindi pa malubha.
- Memantine. Ang memantine ay isang uri ng gamot na ibinibigay sa mga may mas malubhang kondisyon ng Alzheimer’s disease. Ito ay nakatutulong sapagkat pinipigilan nito ang pagdami ng kemikal na glutamate sa utak. Ang glutamate kasi ay nakapapatay ng mga brain cell kapag labis na ang dami nito.
- BPSD meds. Ang BPSD ay nangangahulugang Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia. Kaya, sa madaling salita, ang mga gamot para dito (BPSD meds) ay nakatutulong sa pamamalaga ng anumang kakaibang gawi ng isang taong taglay na ang Alzheimer’s disease. Mayroong mga BPSD meds na nakatutulong para bawasan ang labis na pag-aalala, labis na paghihinala, laging pagkaligaw, pagiging agresibo, pananakit sa sarili o sa iba, delusyon, at depresyon. Alalahanin lamang na ang ganitong uri ng mga medikasyon ay nakatutok lamang sa pagkontrol ng mga sintomas ng sakit na ito. Sila ay kadalasang hindi nakatutulong sa pagpapabagal ng kalaunang paglala ng Alzheimer’s disease.
- Pagsasailalim sa iba’t ibang mga therapy. Bukod sa medikasyon, nakatutulong din ang pagsasailalim sa iba’t ibang mga uri ng therapy gaya ng cognitive stimulation therapy, cognitive rehabilitation, at reminiscence and life story work.
- Cognitive stimulation therapy (CST). Sa therapy na ito, ang taong may Alzheimer’s disease ay ginagabayan habang siya ay nakikihalubilo sa isang grupo ng mga tao. Ang layunin nito ay ang pagpapatibay ng kanyang kakahayang mag-isip at magdesisyon. Maraming mga aktibidad ang puwedeng ipagawa sa therapy na ito, gaya ng pagsasalaysay ng kuwento, pakikinig sa musika at pagkanta, paglalaro ng word games, pagsunod sa recipe habang nagluluto, at marami pang ibang gawain na maaaring magpatalas sa pag-iisip.
- Cognitive rehabilitation. Sa cognitve rehabilitation naman, ang taong may Alzheimer’s disease ay tinutulungan ng isang pangkalusugang propesyonal upang gawin at alalahanin ang mga bagay na kanyang nakalimutan nang gawin. Maaaring kasama dito ay ang paggamit ng cellphone, mga appliance, pagkumpuni ng simpleng bagay, at marami pang iba.
- Reminiscence and life story work. Ang ibig sabihin ng “reminiscence” ay pagbabalik-tanaw. Sa therapy na ito, inaalala at inilalahad ng taong may Alzheimer’s disease ang nakaraan at anumang patungkol sa kanyang buhay. Nakatutulong ito para gumaan ang pakiramdam at gumanda ang mood ng taong mayroong Alzheimer’s disease.
